Voorbereiding voor de inval in Polen op 1 september 1939 is in volle gang. Standarten worden gereorganiseerd en RAD-medewerkers worden omgeschoold tot frontsoldaten. In deze blog de bewegingen van Günter vlak voor Fall Weiß.
Ook sta ik uitgebreider stil bij het uniform van Günter, en reorganisatie van de Standarten.
Verder in deze blog: 'Update zoektocht' en 'Webinks'.
Laat weten wat u ervan vindt!
Radgruppe 102 Liegnitz
In mijn vorige blog zagen we dat Günter snel wisselde van 12-10-1938 tot 1-4 1939. Via Radgruppe 104 Niesky naar Gau X Görlitz naar 6/103 Scheundelwiesen naar Gau X Görlitz door naar Gau X Liegnitz ('Standortverlegung').
Ook was er sprake van verwarring over onderstaand. Een lezer gaf aan dat de Duitsers zeer precies bijhielden wat niet of wel heeft plaats gevonden, maar mogelijk kon de taak niet volledig uitgevoerd worden ('nicht bestanden'). Mogelijk door de onrustige periode voorafgaand aan de inval in Polen?
Wat we weten is dat Günter in zowel Görlitz als in Liegnitz geweest is. Dit is te lezen op zijn 'Berzeichnis der Wohnungen'. Hierop werd bijgehouden waar hij op welk moment woonde of onderdak kreeg. Bij een aantal van deze plekken staat 'Polizeilich gemeldet', Dit lijkt een oude term te zijn voor 'inschrijven bij de gemeente' of in dit geval bij het 'Einwohnermeldeamt'. Ook heb ik een een pasfoto van Günter met op de achterkant het adres van een fotowinkel in Liegnitz. Deze was gevestigd in dezelfde straat waar hij inwoonde. Dus daar is hij zeker geweest.
De RAD-Gruppe 102 Liegnitz bestond toen uit de volgende afdelingen:
1/102 Liegnitz-Neuhof
2/102 Haynau N-Schlesien
3/102 Raudten
4/102 Löwenberg
5/102 Mühlraedlitz
6/102 Schoenau an der Katzbach
7/102 Lueben
Waarom hij in Liegnitz moest zijn is mij nog niet duidelijk. Het lijkt er op dat hij niet bij een van de afdelingen hoefde aan te sluiten, maar dat hij zich op RAD-gruppe 102 moest melden. Waarschijnlijk is het zo dat hij in deze periode wordt omgeschoold om ook te kunnen dienen in het leger, en mee te vechten aan het front.
Ook nog iets opvallends uit zijn dossier is het volgende:
Hier staat 'Dienstalterliste' vrij vertaald anciënniteitslijst. Waarschijnlijk om in aanmerking te komen voor een hoger salaris of iets dergelijks?
Heeft u hier ideeën over?
Inval in Polen
Op een document uit zijn dossier valt het volgende te zien:
Kunt u de term B.B. verklaren?
Grote kans dat Günter na zijn opleiding/instructie vanuit Liegnitz heeft mee gevochten aan het front bij de inval in Polen. Mogelijk moest zijn standarte/afdeling vanuit het Zuiden opereren bij 'Fall WeiB'. Op internet vond ik video over de inval in Polen: 'Hoe begon de Tweede Wereldoorlog: de Duitse inval van Polen (1939)'.
Verderop in mijn blog nog een onthulling waarom de Duitsers zonder te slapen grote afstanden konden afleggen en scherp bleven.
Uniform en omvorming Standarten
Een van de lezers heeft belangrijke tips gegeven over het uniform. Ik stelde de doodskop op de pet aan de orde waar valt af te leiden dat Günter bij de Totenkopfstandarte behoorde. Dat is onjuist. Alles wat onder competentie van de Reichsführer SS (RFSS) viel had dezelfde doodskop op de pet, muts of op de fez (Islamitische eenheden). Dus ook de Sicherheitsdienst (SD), SS-Rasse und Siedlungshauptamt (RuSHA), etc. Uniek voor de Totenkopf is een doodskop op de kraagspiegel.
De V op de mouw is een rangteken. Günter was 'Rottenführer' dus hij had er twee, een 'Sturmmann' had er 1. Hogere rangen hadden er geen.
De 4 op het schouderstuk staat in dit geval voor SS Totenkopfstandarte 4"Ostmark", zo heette Oostenrijk na de 'Anschluß'.
Deze werd op 1 April 1938 te Linz-Speyr geformeerd met het uitdrukkelijke doel bewaking van 'KL Mauthausen'. Er waren in totaal 16 van deze Standarten, alle speciaal gecreëerd voor dienst in de kampen. Als enige uitzondering was de SS Totenkopf-Reiterstandarten waar Prins Bernhard bij zat voordat hij trouwde met Prinses Juliana.
In het dossier van Günter staat niets vermeld over inzet in Mauthausen. Het lijkt er op dat hij direct vanuit de RAD vrijwillig naar de Waffen SS is gegaan en daar niet is geplaatst. Men moest zich immers vrijwillig voor dienst in de Waffen SS melden, anders werd je automatisch bij een der Wehrmachtonderdelen als dienstplichtige ingedeeld.
In 1939 werden alle soldaten van de Totenkopfstandarten, die tot dan in de kampen dienst hadden gedaan, omgeschoold tot frontdienst soldaten bij de Waffen SS. Toen de Standarte 4 deel ging uitmaken van de SS-VT/Waffen SS werd kwam er een hernoeming in SS Regiment 4 "Ostmark". Zij werden vervangen door leden van de Allgemeine SS die op hun beurt deel uit gingen maken van de Totenkopfwachbattallions.
Drie Standarten werden samengevoegd tot een infanteriedivisie onder bevel van de voormalige commandant van Totenkopfstandarte 1 (Dachau), Theodor Eicke. De 4e SS Totenkopfstandarte bleef daar buiten en werd in Nederland ingezet met als Standartenführer Otto Reich.
In mijn volgende blog meer over de inval in Nederland.
Weblinks
Afgelopen week weer een aantal weblinks en documentaires ontdekt:
Kort filmpje over de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog: Op 1 september 1939 begon het Duitse Rijk van Adolf Hitler met de invasie van Polen. Het leidde tot het begin van de Tweede Wereldoorlog: Wat ging daaraan vooraf?
Engelse documentaire met authentieke beelden: Inval in Polen.
Eerste deel van een serie over Secret Files over de Tweede Wereldoorlog: 'Deel 1 Nazi's on Drugs'.
Aanwijzingen dat de Duitse militairen onder invloed waren van stimulerende middelen: https://historianet.nl/oorlog/tweede-wereldoorlog/hitler/nieuw-boek-hitlers-troepen-vielen-polen-onder-invloed-binnen
Interessante link over de Poolse Veldtocht en de troepensterkte bij de inval in Polen
Update zoektocht
Een aantal updates van afgelopen week:
Jacqueline, degene die de naam van Günter in het CABR-dossier van mijn grootmoeder heeft ontdekt is vorige week komen eten. We hebben weer veel met elkaar gespard over het dossier en nieuwe tips gegeven. Bedankt Jacqueline!
Tijdens de zoektocht kwam ik diverse forums tegen met informatie over de verschillende RAD-afdelingen. Voor detailinformatie kunt u daar ook goed terecht. Op een van de forums had iemand het over het 'Liegnitzer Tagesblatt' uit 1938, waarin ook meldingen gemaakt werden van RAD-afdelingen die werden verplaatst. Kranten zijn een interessante bron die ik nog niet veel heb gebruikt.
Als het meezit kan de afspraak op 21 mei bij het Nationaal Archief doorgaan.
Was op zoek naar een mogelijkheid om een persoonskaart op te vragen van Günter in de gemeente van Hamburg. Helaas nog geen idee hoe ik dat moet doen. Op internet word ik niet veel wijzer. Iemand een idee?
Nawoord
'Niet in groepen denken maar in mensen...' een betoog van Frits Barend in de talkshow Op1 vorige week woensdag. In deze uitzending zijn verhaal over een Duitse soldaat die een gezin redt na een verraad door een Nederlander. Zie: Interview Op1 met Frits Barend.
Elke keer komt er weer een feit boven tafel dat maakt dat ik het dossier van Günter steeds beter kan lezen. Nog heel veel termen en afkortingen zijn onverklaard. Met hulp van u wordt het steeds duidelijker.
Dank!