Op 12 mei 1940 overlijdt wachtmeester Allard August Weddepohl, op 25 jarige leeftijd, aan zijn verwondingen na de slag om Mill. Mijn grootmoeder Margaretha, dan 27, is plotsklaps weduwe na een huwelijk van 10 maanden.
Van het bestaan van Allard August Weddepohl wist ik niet zo veel. Hier werd binnen het gezin van Margaretha niet over gesproken. Tijdens haar leven droeg zij afwisselend de namen Weddepohl, Büller en Schuling. Nu weet ik eindelijk waarom.
In deze blog vindt u de ontdekkingen, die ik heb gedaan in de afgelopen periode. Tijdens een bezoek aan Mill werd ik verrast door een 'interessant' verhaal.
Allard's jeugd
Allard August Weddepohl is geboren op 12 oktober 1914 in Amsterdam. Hij is het enige kind uit het huwelijk van boekhouder Allard Johan Wilhelm Weddepohl (geb. 1877) en Magdalena Marijtje van Reijendam (geb. 1883). Na de scheiding van zijn ouders in 1924, verlaat Allard junior, dan 9 jaar oud, op 9 oktober 1924 Amsterdam om bij mevrouw Plokker te gaan wonen in Den Haag aan de Frederik Hendriklaan 291. Opvallend is daarna de vele verhuizingen van Allard:
7 augustus 1926 - gaat hij (11) bij zijn moeder wonen in de Keizerstraat 156 in Scheveningen, Den Haag.
23 oktober 1930 - verhuist hij (16) naar Hazerswoude om te studeren aan de Rijkstuinbouwschool te Boskoop.
19 oktober 1931 - terug bij zijn moeder aan de Keizerstraat.
1 december 1932 - verhuist samen met zijn moeder naar het Seinpostduin 13.
6 januari 1933 - verhuist hij alleen naar het Westeinde 64 te Voorburg.
8 februari 1933 - verhuist hij weer terug naar Den Haag, en wordt hij, op 23 februari weer bij zijn moeder ingeschreven op het Seinpostduin. Als Allard 19 jaren oud is treedt hij op 19 oktober 1933 in dienst als soldaat Huzaar 2e klasse en wordt hij op 4 december 1933 gestationeerd op de Oude Alexanderkazerne aan de Laan van Copes van Cattenburgh te Den Haag. Zijn moeder hertrouwt een maand later op 19 januari 1934 met Arend Albert van Arnhem. Allard wordt op 24 april 1936 als korporaal bij regiment Huzaren overgeplaatst naar de Isabellakazerne te 's Hertogenbosch.
Margaretha's jeugd
Mijn grootmoeder is op 26 januari 1913 te Rotterdam geboren als Margaretha Petronella Büller. Zij was een nakomer van het gezin van drie kinderen uit het huwelijk van Jacob Johannes Marinus Adrianus Büller (geb. 1873), behanger van beroep en Jerina Margaretha Besselaar (geb. 1871) . Ze heeft een oudere broer Jacob Johannes Marinus Adrianus (geb. 1903) en de oudste is haar zus Jerina Margaretha (geb. 1901). De familie Büller verhuist op 21 januari 1926 naar Den Haag, waar zij gaan wonen aan de Laan van Nieuw-Oost Indië 122. Margaretha is dan bijna 13 jaren oud.
Haar zus gaat op 15 november 1926 uit huis, om op 4 mei 1927 met de Holland Amerika-lijn naar New York te vertrekken. Haar broer, op dat moment kolenhandelaar, verlaat op dezelfde dag het ouderlijk huis en verhuist naar de Schiedijkstraat in Rotterdam. Ze wordt beschermend opgevoed door haar ouders, getuige een brief van haar moeder aan een jongeman (26) waarin zij hem verzoekt haar dochter (16) met rust te laten. Achtereenvolgens verhuist het gezin op 30 januari 1931 naar de Amsterdamschestraat 23. Hier blijven zij bijna 5 jaar om op 21 december 1935 te verhuizen naar de Columbusstraat 134. Weer 3 jaar later op 17 december 1938, vestigt het gein zich aan de Gallileistraat 93, waar haar ouders een pension starten.
De ontmoeting
Margaretha (21) en Allard (19) hebben elkaar voor het eerst ontmoet tijdens de 4-daagse van Nijmegen in 1934. Hij was daar aanwezig als soldaat met zijn regiment Huzaren en mijn grootmoeder, als ambtenaar, met de dames wandelclub van de PTT. In de editie van 1937 hebben ze elkaar weer ontmoet tijdens de 4-daagse en moet de vonk zijn overgeslagen. Mijn grootmoeder was toen nog verloofd met ene Karel. Op een wanhopige brief van hem half september, antwoordt zij:
Brief van Margaretha aan Karel
Op 12 juli 1939, treedt Margaretha (26) in Den Haag in het huwelijk met Allard August Weddepohl (24), beide ouders van bruid en bruidegom zijn bij de heugelijke dag aanwezig. Een dag later verhuist zij naar de Theresialaan 89 te Vught, waar zij komt te wonen naast de winkel van de familie Evers op nummer 87.
Allard zat al sinds april 1939 in Vught in verband met de mobilisatie in Nederland en de op handen zijnde oorlog. Hij verbleef in de Frederik Hendrikkazerne aan de Loyolalaan 40. Op dat moment was hij wachtmeester bij het 2e regiment Huzaren Motorrijders Infanterie.
Margaretha werd 10 maanden later weduwe.
Slag bij Mill
In de vroege ochtend van 10 mei 1940, Fall Gelb, zijn de Duitsers de grens over getrokken. Via het spoor is een Duitse Infanterie door de Peel-Raamstelling heen gereden. Wachtmeester Allard is met zijn regiment die kant opgestuurd. Bij de Spoordijk bij Mill vlakbij halte Zeeland, geraakt zijn regiment in een vuurgevecht met de Duitsers.
Al snel wordt hij bij aankomst in been en buik geraakt. Naast hem een van zijn beste vrienden Bertus Gadellaa.
Passage uit brief van Bertus d.d. 23 mei 1940 aan mijn grootmoeder
Een aantal uur later is de zwaargewonde Allard op een draagbaar overgebracht naar het St. Jans Gasthuis te Uden waar hij na twee dagen aan zijn verwondingen is overleden. Wat hij waarschijnlijk niet heeft geweten is het feit dat zijn vader op natuurlijke wijze plotseling is overleden op 29 april 1940.
De originele brancard is bewaard gebleven evenals een vergelijkbare jas die Allard droeg.
De volgende dag wordt hij begraven in de pastorietuin op het ongewijde gedeelte van het rooms katholieke kerkhof van de St. Petrusparochie te Uden.
Gedenktekens
Bij de gevechten die in september 1944 plaatsvonden bij de operatie Market Garden,
werd het graf flink beschadigd. Op 29 oktober 1946 werd Wachtmeester der Cavalerie A.A. Weddepohl herbegraven op het Militair Ereveld Grebbeberg te Rhenen.
Mijn grootmoeder heeft vanaf enig moment tot haar dood het graf elk jaar bezocht dan wel een bloemstuk laten bezorgen op het Militair Ereveld Grebbeberg.
Tijdens mijn zoektocht kreeg ik een rekeningboek voor het department van Defensie van het St. Jansgesticht (ziekenhuis) te Uden onder ogen, met daarop de personen die op 10 en 11 mei daar zijn binnengebracht. Hierop is te zien welke kosten er voor A.A. Weddepohl zijn gemaakt, o.a. een doodskist ter waarde van 20 gulden en 50 cent, kosten voor gebruik lijkenhuis en verpleegkosten.
Saillant verhaal
Tijdens mijn bezoek aan Mill en de rondleiding werd ik verrast door een verhaal van Willy Sweens en Rob Berends. Zij vertelden mij dat zij een veteraan hadden ontmoet, die verklaarde dat Allard zichzelf 'per ongeluk' zou hebben neergeschoten. De naam van de veteraan is onbekend. Zij hebben onderzocht of dit inderdaad mogelijk zou kunnen zijn. Volgens Robert zou het een pistool moeten zijn geweest. Echter hadden wachtmeesters geen pistool bij zich, dus dat zou dat verhaal weer tegenspreken.
Wellicht kan iemand hier zijn licht over schijnen?
Update zoektocht
Veel informatie heb ik kunnen vinden op internet en via de archieven over Allard. Onder andere ben ik erachter gekomen dat er een OorlogsHerinneringsKruis met gesp postuum aan de moeder van Allard is uitgereikt in 1971. Omdat ik wil weten of dit kruis nog in de familie aanwezig is ben ik verder gaan zoeken. Zo heb ik ontdekt dat de tweede echtgenoot van Allards moeder, Arend Albert van Arnhem, al een dochter had uit een eerder huwelijk. Marga van Arnhem is bekend als verslaggever bij Studio Sport. Hier is de zoektocht 'voorlopig' bij gebleven.
Zou dit herinneringskruis nog in de familie zijn?
Weblinks en bronnen
Voor mijn blog heb ik o.a. gebruik gemaakt van de volgende bronnen en weblinks:
Heemkundekring Uden kwartaalblad Sprokkelingen 145, 2023-09, 'Allard August Weddepohl, op 10 mei 1940 gewond geraakt bij Mill en op 12 mei overleden in Huize St. Jan in Uden Oorlog', door Adriaan Sanders.
Tijdschrift van de Stichting Erfgoed Vught, Schatten van Vught, 'Turbulente levens aan de Theresialaan', jaargang 6, april 2024, door Joyce Trischler- van Os.
Voor informatie over inschrijvingen Nijmeegse 4-daagse, Regionaal Archief Nijmegen.
Website: https://brabantsegesneuvelden.nl/persoon/allard-weddepohl-amsterdam-1914
Artikel in GEN, Verzwegen Verleden, 'Zoeken naar die Duitse grootvader', december 2020, door Jacqueline Verkleij.
Nawoord
Dank aan de mensen achter de Stichting Het Uden-archief van Bressers, Sporen van Oorlog Mill, Stichting Erfgoed Vught, Vught's Museum en de vele anderen, die gevraagd en ongevraagd informatie hebben gedeeld.
Samen maken we het verhaal
Een verhaal wat meer dan 80 jaar geleden heeft plaats gevonden is met hulp van archieven en verhalen op internet weer tot leven gekomen. Dit komt mede doordat geboorteakten openbaar worden na 100 jaar, huwelijksakten na 75 jaar en overlijdensakten na 50 jaar. Per 1-1-2025 vervalt ook de beperking op het grootste en gevoeligste oorlogsarchief, het CABR. Dit archief wordt digitaal aangeboden aan de wereld. Voor mij is dit geen probleem omdat ik op al de hoogte ben van mijn familiegeschiedenis. Maar wat doet dit met de nabestaanden, die het niet of juist wel willen weten? Meer informatie is te vinden op de website van Stichting Werkgroep Herkenning.
Benieuwd hoe dit verhaal verder gaat? U leest het in mijn volgende blog.
Hierin o.a. de ontmoeting tussen Margaretha en een Duitse soldaat Günter.
Laat u weten wat u vindt?
Dank weer voor de update. Wat een prachtig interessante tocht maakt u zo mee. En wij ook!