top of page

Inval in Nederland

Günter is met zijn Bau Battalion teruggekeerd uit Polen en wordt voorbereid om zich naar Nederland te verplaatsen. Voor de inval met Polen is hij getrouwd en na de overwinning op Polen is hij voor het eerst vader geworden. Hij meldt zich vrijwillig aan bij de 'Standarte 4 SS Totenkopf-Infanterie Waffen-SS Regiment' en na 'Fall Gelb' wordt hij in Nederland gestationeerd. In deze blog sta ik hierbij stil.


Andere onderwerpen in mijn blog: 'Update zoektocht' en 'WebLinks'.

Laat me weten wat u vindt!

Aanmelding SS Waffen

Zoals u in mijn vorige blog kon lezen, kwam het onderwijs binnen RAD vanaf 1938 op de achtergrond. De bouw van schuilkelders, vliegvelden en posities op de west- en oostmuur werden belangrijker. De RAD veranderde geleidelijk in een bouwteam van de Wehrmacht.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de RAD steeds meer ingezet voor de oorlog en belangrijke bouwtaken in de omgeving van de gevechtstroepen.

In potlood geschreven in het dossier

Nadat Günter in maart 1940 terug is in Duitsland en net vader is geworden van zijn eerste kind, kiest hij ervoor zich vrijwillig aan te melden bij de Waffen-SS. Vrijwillig, omdat hij anders automatisch bij een der Wehrmacht onderdelen als dienstplichtige zou worden ingedeeld.


Volgens zijn dossier is hij van 5 april tot 7/12 november 1940 aangesloten bij de 4.-SS.Totenkopf-Inf. Waffen-SS Reg., ook wel SS Totenkopf Standarte 4 'Ostmark' genoemd. Deze Standarte stond destijds onder leiding van Otto Reich die vanaf 1 december 1940 door opgevolgd door Gottfried Klingemann.


De Totenkopfstandarten waren speciaal gecreëerd voor kampbewaking. Standarte 4 werd in 1938 opgericht voor het kamp Mauthausen, genaamd Ostmark. Günter maakte toen nog geen deel uit van deze Standarte, maar kwam uiteindelijk wel in aanraking met een aantal van deze kampbewakers. In 1939 veranderde de taak van deze kampbewakers en werden zij omgeschoold tot frontdienst soldaten bij de Waffen SS. Zij werden vervangen door leden van de Allgemeine SS die op hun beurt deel uit gingen maken van de 'Totenkopf Wachbattallions'.

Het was zeer gebruikelijk dat manschappen, gewond aan het front die na een tijd in het veldhospitaal voldoende genazen, konden worden ingezet bij de buitenbewaking van de SS Totenkopf Wachbattallions voordat ze zich weer aansloten bij de Waffen-SS.

Drie Standarten werden samengevoegd tot een infanteriedivisie onder bevel van de voormalige commandant van Totenkopfstandarte 1 Dachau, Theodor Eicke. De 4e SS Totenkopfstandarte bleef daar buiten en werd in Nederland ingezet.


In 1940, voor de inval in Nederland, werd een deel van de Totenkopfstandarten overgeheveld naar de Waffen SS. De oorspronkelijke Totenkopfstandarten mochten hun doodskop op de kraagspiegel op het moment van overheveling naar de Waffen SS behouden. Ze droegen dus niet zoals de rest der Waffen SS de beide sigrunen op de kraagspiegel.


'Fall Gelb'

Günter is hoogstwaarschijnlijk direct betrokken met de Waffen SS bij de inval in Nederland. Op 10 mei 1940 om 03:55 uur start Duitsland operatie ‘Fall Gelb’: de verovering van de lage landen en Noord-Frankrijk. Na de invasie zijn er in het hele land hevige gevechten. Bij deze eerste gevechten wordt Allard August Weddepohl, de eerste echtgenoot van mijn grootmoeder Margaretha Petronella Büller, op 10 mei 1940 neergeschoten bij treinstation Zeeland. Hij overlijdt op 12 mei 1940 aan zijn verwondingen in het ziekenhuis in Uden.

Op 15 mei 1940 heeft Nederland zich overgegeven aan de Duitsers na het bombardement van Rotterdam. Na overgave riep de regering de bevolking op om mee te bewegen, om de overdracht met de Duitsers zo soepel mogelijk te laten verlopen.


In juni 1940 verhuisd de Standarte 4 met Günter naar Nederland. Het 1e Bataljon werd gehuisvest in Scheveningen bij Den Haag, het 2de Bataljon in Groningen en het 3e Bataljon in s'Hertogenbosch.

In welk Battalion Günter zat heb ik nog niet kunnen achterhalen. Iemand een idee?

De Duitsers kregen opdracht bevriend te worden met de Nederlandse bevolking. Aanvankelijk werd er opgekeken tegen de soldaten met hun indrukwekkende uniformen. De meesten deden heel hoffelijk, waren formeel en hadden goede manieren in de ogen van de Nederlanders. In augustus heeft mijn grootmoeder Günter ontmoet in Vught nadat hij haar heeft geholpen met een defect aan haar fiets. In deze periode, eind augustus 1940, kreeg de Standarte ook extra versterking van circa 650 mankracht van de SS-Totenkopf-Standarte 12.


Op 12 september 1940 beval het 'SS-Führungshauptamt' dat de SS-Totenkopf-Standarte 4 moest worden heringedeeld volgens de richtlijnen die van toepassing zijn op een infanterieregiment (gemotoriseerd). Daaropvolgend, november 1940, beveelde de 'Reichsführer-SS' in overleg met de 'Höhere SS' and 'Polizeiführer Holland' en het 'Höhere Befehl' om de SS Totenkopf Standarte 11 te vervangen door SS Totenkopf Standarte 4 om de kust te beschermen.


Uiteindelijk werd de hele Totenkopfstandarte 4 op 25 Februari 1941 hernoemt in SS Infanterieregiment 'Ostmark' en geheel in de gewone Waffen SS opgenomen. Daarbij verdween ook de doodskop op de kraagspiegel. Deze werd vervangen door de bekende dubbele S-Runen.


In de loop van 1941 veranderde ook het beeld van Nederlanders ten opzichte van de Duitsers. Het verzet tegen de Duitsers nam toe, en de Duitsers gingen meer vrijheden beperken.

Terugkeer na Wehrdienst naar RAD 3/103 "Ritter von Schönerer", Pfaffendorf i. Rsgb.

Günter maakt deze veranderingen niet meer mee, want begin november 1940, na 3 maanden met mijn grootmoeder te hebben doorgebracht, keert hij terug naar RAD 3/103 Pfaffendorf in het Reuzengebergte.


Update zoektocht

Een paar updates:

  • Ik heb mijn Duitse halfoom naar de sterfdatum van Günter gevraagd. Toeval of niet, Günter is op exact op dezelfde dag overleden als zijn moeder destijds.

  • In mijn vorige blog vroeg ik mij af in welk militair District Günter werkzaam was. Zoals hieronder te lezen is moet het haast wel militair district VIII (Breslau) zijn.

Dienstzeit in der Wehrmacht

Weblinks

In mijn zoektocht kom ik op verschillende websites. Deze kwam ik de afgelopen week tegen:

  • Discussiegroep op de uitgebreide website over de Slag om de Grebbeberg.

  • Foto's van Standarte 4 in Nederland.

  • Filmpje over Duitse inval in Nederland van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie

  • Unieke beelden van de inval in Nederland van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid

  • Weten 'How Dutch Men Were Recruited For the Waffen-ÏŸÏŸ in the Netherlands during World War II'? Hier een uitleg door History Hustle.

  • De meeste militairen uit het midden- en oosten van Noord Brabant, zo ook Allard August Weddepohl de eerste echtgenoot van mijn grootmoeder, worden naar de verdedigingslinie aan de Maas en de Peel-Raamstelling gestuurd. Deze verdedigingslinie was op de eerste Nederlandse oorlogsdag is gevallen.

Nawoord

Er blijven puzzelstukjes op zijn plek vallen. Wat eerst nog vaag bleef, wordt met de week duidelijker. Dit komt mede door uw tips en suggesties. Ik hoop dat ik snel terecht kan bij BHIC, NIMH en het Nationaal Archief voor meer puzzelstukjes.

Laat me weten wat ervan vindt!
147 weergaven2 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven
Post: Blog2 Post
bottom of page