In deze blog neem ik u mee in de achtergronden van de SS Totenkopf, Reichsarbeitsdienst (RAD) en de rangen van Günter Kneisler. Tevens de status van de diverse verzoeken die ik heb uitstaan. Mocht uw tips hebben of reactie willen geven dan graag.
SS (SchutzStaffeln)
Voor een uitgebreide beschrijving SS zie het NIOD. Hieronder wat passages hieruit.
De SS is ontstaan in 1925. Deze organisatie is aanvankelijk bedoeld als bescherming van Hitler. In de loop der jaren groeit de SS uit tot een gevreesde terreurorganisatie, die onder meer zijn werkterrein heeft in de concentratie- en vernietigingskampen. In de jaren dertig groeit de SS explosief. Naast de 'Allgemeine SS' ontstaan er allerlei substructuren:
Geheime staatspolitie
Gestapo
SS-Totenkopf-Verbände
Volgens een opgestuurd document van het Bundesarchiv van Günter, lees ik dat hij in dienst is gegaan op 1 april 1931. Zou hij als 21 jarige toen al bij SS hebben gezeten?
SS‘ers moesten volgens Himmler's opvattingen van raciale, ideologische en mentale zuiverheid zijn. Op de allereerste plaats supernazi’s met een grote onderlinge saamhorigheid en een sterk ontwikkelde trouw aan de Führer. De SS had als wapenspreuk ‘Meine Ehre heisst Treue'. De SS moest doordringen in elke plek, op elk terrein, in iedere sociale laag en beroepsgroep van de Duitse samenleving.
Goed om te weten (via Wiki): De SS stond in eerste instantie los van de Wehrmacht (het leger). Hitler vertrouwde de Wehrmacht niet helemaal en wilde daar een door de partij gecontroleerd SS-leger tegenover stellen. Uiteindelijk zou dit 'partijleger' de Wehrmacht moeten vervangen. De eerste aanzet tot een SS-leger werd gedaan in 1938. Himmler ging de SS-Totenkopfverbände op korte termijn militair trainen.
Totenkopf
Uit een determinatie van het uniform, is te zien dat Günter een Totenkopf op zijn pet draagt en op de rechterzijde van zijn revers. Volgens Himmler betekent dit:
De Totenkopf herinnert je eraan dat je altijd bereid zult zijn om jezelf op het spel te zetten voor het leven van de hele gemeenschap.
De SS-Totenkopfverbände had tot doel het bewaken van de concentratiekampen. Na de oprichting van de Waffen-SS gingen een groot aantal leden van de Totenkopfverbände over naar de SS-Totenkopfdivision, één van de sterkste Waffen-SS-eenheden gedurende de Tweede Wereldoorlog.
Standarte 4 "Ostmark"
Nu we weten dat bij de SS Totenkopf was aangesloten, is het interessant om te weten tot welke Standarte hij behoorde. Op de foto's kunt u zien dat er een 4 op zijn schouder staat. Noch op internet noch via reacties heb ik een bevestiging dat deze 4 voor Standarte 4 staat. Ik ga er nu wel even vanuit. Dit is belangrijk voor het verdere zoektocht naar de rol van Günter Kneisler. De SS Standarten werden gedurende de oorlog regelmatig gereorganiseerd en kregen weer een andere naam en functie.
SS-Totenkopf Standarte 4 "Ostmark" is gevormd vlakbij Linz, Oostenrijk in september 1938. Zij waren belast met de bewaking van het concentratiekamp Mauthausen. Tijdens de Reichsparteitag van 1938 ontving deze eenheid de Deutschland Erwache-standaard. September 1939 wordt Günter met zijn Standarte naar Praag overgeplaatst om de SS-Standarte Der Führer af te lossen. Juni 1940 net na de overgave van Nederland komt Günter in Vught terecht waar mijn grootmoeder woonde op de Theresialaan 89. De Standarte Ostmark moet zich dan bezig houden met de versterking van de Nederlandse kustlijn.
Missing puzzelstukje: Had hij ook nog een rol rondom kamp Vught? Of bemoeide Günter zich alleen met de bouw van de Atlantikwall ? Kamp Vught werd in 1942 in gebruik genomen toen Günter daar al weg was richting Oostfront (begin 1941).
Het lijkt er op dat Günter na zijn "unbekanten Aufenthaltes" tijdelijk even op non-actief werd gezet vanaf november 1940. Om vervolgens weer toe te treden, op 10 april 1941, en weer te worden toegevoegd aan "Ortsgruppe Schreiberhau Kreis Hirschberg". Mogelijk is dit het NSDAP-kantoor wat gevestigd is in zijn woonplaats. Ook blijkt uit een document van het Bundesarchiv, dat hij vanaf sept 1939 tot november 1940 verzuimd heeft om zijn lidmaatschapsgelden over te maken aan NSDAP.
Vanaf februari 1941 kreeg zijn groep de naam SS-Infanterie-Regiment 4 Ostmark en werden ze in april 1941 gehangen aan de 2. SS-Infanterie Brigade. Deze brigade nam deel aan talloze wreedheden, vooral tegen Joden, als onderdeel van de RFSS-commandostaf (ReichsFührer SS). Of Günter Kneisler daar ook onderdeel van uitmaakte, zal uit het dossier moeten blijken.
Reichsarbeitsdienst (RAD)
Volgens het opgestuurde document uit Bundesarchiv en een determinatie van het zomer uniform zat Günter bij het onderdeel RAD.
Hieronder citaat van website oorlogsbronnen.
De RAD was een organisatie die in juli 1934 werd opgericht als overheidsorganisatie om de werkloosheid terug te dringen. Leden van de Reichsarbeitsdienst werden bijvoorbeeld ingezet bij landbouw- en bouwprojecten.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Reichsarbeitsdienst ook ingezet ter ondersteuning van de oorlogvoering, bij de bouw van verdedigingswerken, het repareren van wegen en vliegvelden en als ondersteuning van de Wehrmacht.Rangen Günter
Bij het determineren van Günter's uniform kunnen we vaststellen dat hij de volgende rangen had:
Rottenfuhrer , gecreëerd in 1932, was de eerste SS positie die bevel voerde over andere paramilitaire troepen. Zij voerden bevel over een 'rotte' meestal in de grootte van vijf tot zeven personen.
Feldmeister, gelijk aan Luitenant. Deze rang had hij toen hij mijn grootmoeder leerde kennen.
Oberfeldmeister, gelijk aan Senior Feldmeister of Ober Luitenant. Günter is op enig moment gepromoveerd naar deze rang.
Missing puzzelstukje: Had de promotie naar Oberfeldmeister te maken met het feit dat hij voor nageslacht van arisch ras had gezorgd?
Günter's laatste bekende rang is Oberfeldmeister. Ben benieuwd wat er verder uit het dossier komt...
Wist u dat?
Toeval of niet? Herintreding van Günter Kneisler in het leger was op 10 april 1941... ik ben bij de ANWB in dienst gekomen op 10 april 2000...
Mijn grootmoeder twee onderduikers had in de periode dat ze omgang had met Günter Kneisler. Hij wist hiervan... een missing puzzelstukje... wil nog uitzoeken hoe het met de onderduikers is vergaan.
Het gemiddelde jaarloon van een industriearbeider was in 1939 RM 1.459,-, en voor een particulier ingehuurd administratief medewerker RM 2.772,-. Een Feldmeister kreeg tussen de RM 2.400,- en 4.600,-. Een Oberfeldmeister kreeg RM 3.000,- tot 5.300,-.
SS'ers moesten financieel bijdragen aan de Vereniging Lebensborn van Himmler, tenzij ze vier of meer kinderen hadden (buitenechtelijk of uit hun huwelijk). Dit was voor SS'ers ook weer een aansporing om nageslacht te verwekken. Dit geld werd ook gebruikt bij de kliniek 'Hochland' Steinhöring, waar mijn vader ter wereld is gekomen.
Lopende verzoeken
21-1-2021: Bevestiging gekregen van Nationaal Archief om de CABR-dossiers in te mogen zien. Alleen nog afspraak maken.
20-01-2021: Deutsches Rotes Kreuz, informatie gevraagd over Günter Fritz Robert Kneisler. Duurt zeker 4 weken voordat ik ontvangstbevestiging krijgt.
13-01-2021: Bij CBG Tellingen gevraagd van persoonskaarten en persoonslijsten van diverse achternamen.
13-01-2021: Verzoek om dossier van Günter Kneisler te digitaliseren. Wacht nu op betaalinformatie van het bedrijf Selke. Kan tot 10 weken duren.
11-01-2021: Stamboomverzoek aan Birte Kristina Kneisler gedaan. Nog geen antwoord. Ook via Facebook, Instagram en Pinterest, ene Birte Kneisler benaderd en ook een vriendin van haar op Facebook. Helaas nog zonder resultaat.
... en nog een aantal...
Tot slot
Hopen dat ik snel het dossier uit Bundesarchiv in handen krijg. Deze moet gaan bevestigen welke rol Günter Kneisler heeft gespeeld voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ziet er niet best uit zo lezend op internet...
Het is een heftig verhaal, alleen door er van gedachten over te wisselen komen de puzzelstukjes langzaam op hun plek heb ik gemerkt. Bedankt voor uw aandacht. Laat weten wat u ervan vindt.