top of page

Houding veranderd

Günter is op 12 november 1940 uit Nederland vertrokken. Hij sluit zich aan bij RAD Abt 3/103 Pfaffendorf. Bij aankomst in Duitsland wordt hij geconfronteerd met de zwangerschap van mijn grootmoeder Margaretha en er loopt een onderzoek naar zijn 'Unbekannter Aufenthalt'. In deze periode verandert ook de houding van de Nederlanders ten opzichte van de Duitsers. Deze wordt grimmiger door de beperkingen die door de Duitsers worden ingesteld.


Verder in deze blog 'Update zoektocht' en 'Weblinks'.

Laat weten wat u vindt!

RAD 3/103 Pfaffendorf

Pfaffendorf in Riesengebirge (Szarocin). De "Ehrennahme" van deze afdeling was 'Ritter von Schönerer' vernoemd naar Georg von Schönerer. Als fervent tegenstander van de katholieke Kerk en radicaal antisemiet oefende hij een grote invloed uit op de jonge Adolf Hitler. Voordat Günter hierbij aansluit heeft deze afdeling ook gewerkt aan de versteviging van de Westwall (1938-1939).


Neder-Silezië omvatte de 'Arbeitsgau No. X'. Het omvatte de Arbeitsgruppen 100- 107 (werkbataljons). De Arbeitsgruppe 103 had zijn hoofdkantoor in Jelenia Góra - Cunnersdorf.

De foto toont een wegwijzer die leidt naar de Jelenia Góra-vestiging van RAD - Arbeitdienstgruppe 103. Vermoedelijk is deze in de buurt van de huidige Jana Kasprowicza- of Warszawska-straat.
Wegwijzer naar Jelenia Góra-vestiging RAD 103.
Vermoedelijk is deze in de buurt van de huidige Jana Kasprowicza- of Warszawska-straat.

Naast het hoofdkwartier in Cunnersdorf had het kantoor van Jelenia Góra zeven veldafdelingen. Ze veranderden vaak van locatie. Dit was het gevolg was van de huidige behoeften van de uitgevoerde werken. De opbouw was als volgt:

RAD-Gruppe 103 Hirschberg-Cunnersdorf (Jelenia Góra-Cunnersdorf).
RAD-Abteilung 1/103 Hirschberg-Hartau (Jelenia Góra-Grabary);
RAD-Abteilung 1/103 van 16.08.1939 rond de Leopoldsbaude- schuilplaats nabij Kopaniec in het Izera- gebergte en het gebied van de hele Jelenia Góra poviat.
RAD-Abteilung 2/103 Schmiedeberg (Kowary), vanaf 16 augustus 1939 - Lissa / Kreis Fraustadt (district Leszno / Wschowa);
RAD-Abteilung 3/103 "Ritter von Schönerer", Pfaffendorf i. Rsgb. (Szarocin);
RAD-Abteilung 4/103 van 16 augustus 1939 - Karlsthal (nu in de buurt van het hostel in Orle) en de Jelenia Góra en Jawor poviats;
RAD-Abteilung 4/103 uit 1940 - Böhmerwald-Karlsthal (nu in de buurt van het hostel in Orle);
RAD-Abteilung 5/103 Liebau (Lubawka);
RAD-Abteilung 6/103 Schreiberhau-Scheudelwiesen (1939) (Szklarska Poręba);
RAD-Abteilung 7/103 Landeshut (stenen berg).

In de buurt van RAD 3/103 Pffafendorf, had de familie van Günter een huis aan de Friedrichsweg Ober-Schreiberhau in het Reuzengebergte.

https://picclick.de/39347290-Schreiberhau-Friedrichsweg-Alter-Baudenweg-Riesengebirge-Mariental-402027553831.html#&gid=1&pid=1
Postkaart Friedrichsweg in Riesengebirge


"Unbekannter Aufenthalt"

Bij terugkomst in Duitsland bij RAD 3/103 volgt een onderzoek naar Günter. Hij moet zijn 'Mitgliedsbuch' inleveren. Volgens de regels opgesteld door de Gauleitung Sachsen, van april 1938 bladzijde 296, moesten Duitse soldaten adreswijzigingen melden. Günter had dit blijkbaar nagelaten.


Begeleidende brief 10 april 1941 teruggave 'Mitgliedsbuch'

Op 10 april 1941 kreeg hij het boekje weer terug. Na betaling van de achterstallige contributie kon hij ervoor zorgen dat mijn grootmoeder Margaretha terecht kon in de Lebensbornkliniek 'Heim Hochland' in Steinhöring. Zie ook mijn blog: 'Bedoeld of Onbedoeld'.


Gebeurtenissen in NL 1940/1941

Hieronder een overzicht van gebeurtenissen in de loop van 1940 en 1941, ontleent aan Wikipedia. Om een beeld te schetsen van de omstandigheden waar mijn grootmoeder Margaretha en Günter zich in bevonden.

1940
  • 10-5: Duitsland start op vrijdag 10 mei 1940 om 4u35 de invasie in het Westen met Fall Gelb. België, Nederland, Luxemburg en Frankrijk zijn het doel en de steden Maastricht en Malmedy vallen snel. Rotterdam wordt belegerd door Duitse luchtlandingstroepen. De helft van de Nederlandse vliegtuigen wordt uitgeschakeld nog voor ze hebben kunnen opstijgen.

  • 10-5: De Nederlandse torpedobootjager Hr. Ms.Van Galen zinkt in de Rotterdamse Merwehaven als gevolg van Duitse luchtaanvallen.

  • 11-5: Bij een Duits bombardement op Amsterdam vallen 44 doden en 79 gewonden.

  • 12-5: De Nederlandse mijnenleggers Hr. Ms. Bulgia en Hr. Ms. Thor worden in de haven van Vlissingen door Duitse vliegtuigen tot zinken gebracht.

  • 12-5: Allard August Weddepohl overlijd aan de verwondingen die hij op 10 mei 1940 heeft opgelopen bij een vuurgevecht met de Duitsers.

  • 13-5: Evacuatie van de Nederlandse koninklijke familie en de regering.

  • 13-5 Vooruitgeschoven Duitse troepen onder Rudolf Schmidt bereiken de stad Rotterdam.

  • 14-5: Na het Bombardement op Rotterdam omstreeks 13.30 gaat de oude binnenstad van Rotterdam in vlammen op.

  • 14-5: In de Slag om de Afsluitdijk weten de Nederlanders bij Kornwerderzand de Duitsers tegen te houden.

  • 14-5: Het Nederlandse leger capituleert.

  • 14-5: De Nederlandse kanonneerboot Hr. Ms. Johan Maurits van Nassau wordt ter hoogte van Callantsoog door Duitse vliegtuigen tot zinken gebracht.

  • 14-5: De Nederlandse onderzeeboten Hr. Ms. O 8, Hr. Ms. O 11 en Hr. Ms. O 12 worden door de eigen bemanning vernietigd op de Rijkswerf te Willemsoord.

  • 15-5: De capitulatie van het Nederlandse leger wordt getekend. De Nederlandse regering geeft de opdracht om alleen in Zeeland zo lang mogelijk door te blijven vechten voor vrijheid van deze provincie.

  • 29-5: Seyss-Inquart wordt in Den Haag geïnstalleerd tot rijkscommissaris.

  • 3-6: Thee en koffie in Nederland alleen nog met bonnen verkrijgbaar.

  • 3-6: Joden mogen niet meer werkzaam zijn bij de luchtbescherming.

  • 15-6: In Nederland gaan ook brood en bloem op de bon.

  • 2-7: Niet-arische vreemdelingen in Nederland moeten zich melden

  • 6-7: In Nederland wordt een verbod ingevoerd op het luisteren naar vijandelijke zenders op de radio.

  • 18-7: Eerste internering in Nederland. De Duitsers interneren Nederlanders als reactie op de internering van Duitsers in Nederlands-Indië.

  • 28-7: Eerste uitzending van Radio Oranje in Londen.

  • 23-8?: Eind augustus ontmoeting in Vught tussen Günter en mijn grootmoeder Margaretha.

  • 3-10: Nederlandse ambtenaren moeten een "ariërverklaring" tekenen.

  • 6-10: Instelling Nederlandse Arbeidsdienst.

  • 22-10: In Nederland wordt een aanmeldingsplicht voor "Joodse ondernemingen" ingevoerd.

  • 31-10: In heel Nederland wordt de spertijd van 00:00 tot 04:00 ingevoerd.

  • 12-11: Günter vertrekt uit Vught naar RAd3/103 Pfaffendorf in Duitsland.

  • 28-11: De extreem antisemitische Duitse film 'Der ewige Jude' heeft zijn premiere.

  • 2-12: Het Vaticaan veroordeelt het Duitse Aktion T4 met betrekking tot het doden en gedwongen steriliseren van gehandicapten en geesteszieken.

1941
  • 10-1: De Nederlandse Bioscoopbond ontzegt Joden de toegang tot theaters.

  • 10-1: Alle joodse inwoners van Nederland moeten zich laten registreren. Ook wie slechts één joodse voorouder heeft dient zich te melden. Zij moeten daartoe één gulden te betalen.

  • 25-2: Uit protest tegen twee razzia's wordt in Amsterdam de Februaristaking georganiseerd. De staking wordt hard neergeslagen: er vallen hierbij negen doden en vierentwintig zwaargewonden.

  • 4-3: Sabotageproces in Den Haag. Achttien doodvonnissen uitgesproken.

  • 12-3: Verordening tot verwijdering van Joden uit het Nederlandse bedrijfsleven.

  • 13-3: Achttien ter dood veroordeelden worden gefusilleerd.

  • 26-3: In de Sovjet-Unie worden de troepen langs de westgrens in hoogste graad van paraatheid gebracht en de verdediging versterkt.

  • 1-4: Bordjes met de tekst "Voor Joden verboden" in Nederlandse cafés verplicht.

  • 10-4: Günter wordt weer opgenomen als partijgenoot van het NSDAP.

  • 14-4: Russische troepen langs de westgrens krijgen opdracht 'gevechtsklaar' te staan.

  • 1-5: In Nederland mogen Joden niet meer in schouwburgen en bioscopen komen, met uitzondering van de zgn. joodse theaters.

  • 26-5: Alle Nederlandse orkesten zijn gecontroleerd. Joodse musici zijn van deelname uitgesloten.

  • 28-5: Eind mei vertrekt mijn grootmoeder Margaretha hoogzwanger per trein naar Steinhöring in München.

  • 4-6: In Nederland worden badplaatsen, plantsoenen enz. verboden voor Joden.

  • 6-6: Adolf Hitler geeft het 'Kommissarbefehl': Alle politieke commissarissen van het Rode Leger worden niet als krijgsgevangen beschouwd, maar direct gedood.

  • 11-6: In Den Haag en Amsterdam vinden razzia's op Joden plaats.

  • 18-6: In Nederland geldt een verplichting tot het inleveren van koper, tin en nikkel.

  • 21-6: De geboorte van mijn vader in Lebensbornkliniek 'Heim Hochland' in Steinhöring.


Update zoektocht

Hierbij een update van mijn zoektocht en mijn volgende stappen...

  • Het CBG heeft een Sociale Media actie gedaan, en dat leverde een aantal hits op mijn website. Zie onderaan deze blog.

  • Werkgroep Herkenning heeft naast een vermelding op de website ook nieuwsbulletin laten uitgaan. Op de laatste bladzijde staat mijn website prominent in beeld.

  • Op de website van het BHIC lees ik dat er een afspraak gemaakt kan worden voor een bezoek aan de studiezaal. Er zijn een aantal dossiers die ik graag wil bekijken.

  • Ook het NIMH opent de deuren tot de studiezaal. Hier ben ik vooral benieuwd naar informatie over de Standarte 4 die in Nederland was gevestigd. Dit bezoek moet ik nog voorbereiden.

  • Mijn grootmoeder Margaretha woonde tot 1926 in Rotterdam. Hieronder een foto die laat zien wat er is overgebleven na het bombardement op 14 mei 1940.


Weblinks

Hieronder weblinks die ik ben tegen gekomen tijdens mijn zoektocht:

  • Spoorloos uitzending, maandag 24 mei 2021 (start item rond 20 min). Na het overlijden van haar moeder vonden Ernie en haar twee zussen een lijstje met daarin drie foto's van een meisje van negen maanden oud. De bevestiging komt van een oom.

  • Overzicht van een Tijdlijn Tweede Wereldoorlog 1940-1945 van Ministerie van Defensie.

  • De slag bij Mill heeft een belangrijke rol gespeeld bij het overlijden van Allard August Weddepohl.

  • Propagandafilm van ongeveer een uur over de Duitse inval.


Nawoord

De zoektocht levert mij steeds meer nieuwe feiten op. Het doornemen van een chronologisch overzicht van gebeurtenissen geeft inzicht tot waar de Duitsers zijn gekomen... Door het contact met mijn halfoom én het dossier over Günter met daarin adressen, vallen steeds meer puzzelstukjes op zijn plek.

Heeft u tips? Laat het me weten!




98 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven
Post: Blog2 Post
bottom of page